Παγκόσμιο σάλο έχουν προκαλέσει οι αποκαλύψεις 107 μέσων ενημέρωσης από 76 χώρες που επεξεργάστηκαν 11,5 εκατομμύρια αρχεία από τους φακέλους της δικηγορικής εταιρείας Mossack Fonseca, που ειδικεύεται στην παροχή υπηρεσιών για offshore για την περίοδο 1977-2015.
Δεκάδες πολιτικοί από τουλάχιστον 50 χώρες, σταρ του θεάματος και του αθλητισμού, φίλοι και μέλη των οικογενειών τους περιλαμβάνονται στις αποκαλύψεις των λεγόμενων Panama Papers.
Πρόκειται για την μεγαλύτερη διαρροή πληροφοριών στην ιστορία της δημοσιογραφίας και αποκαλύπτουν ότι πέραν των χιλιάδων ανωνύμων, πλήθος αρχηγών κρατών, πολιτικών, εκατομμυριούχοι, αστέρες των αθλητισμού, διασημότητες, εγκληματικά δίκτυα και άτομα που αποτελούν αντικείμενο διεθνών κυρώσεων έχουν προσφύγει σε εταιρείες offshore για να κρύψουν τις περιουσίες τους.
Ανάμεσα στα πρόσωπα που κατονομάζονται να έχουν λογαριασμούς στον Παναμά είναι συγγενείς του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, του πρωθυπουργού της Ισλανδίας Σίγκμουντουρ Νταβίντ Γκουνλάουγκσον, αλλά και ονόματα όπως ο άσος της Μπαρστελόνα Λιονέλ Μέσι και του πρώην Προέδρου της UEFA Μισέλ Παλιτινί.
Η μαζική διαρροή των αρχείων έγινε πριν από περίπου ένα χρόνο. Τα έγγραφα ήλθαν στην κατοχή της γερμανικής εφημερίδας Suddeutsche Zeitung. Στην συνέχεια, την επεξεργασία τους ανέλαβε το International Consortium of Investigative Journalists, σε συνεργασία με 107 ειδησεογραφικούς οργανισμούς σε 76 χώρες.
Στα στοιχεία περιλαμβάνονται μυστικές offshore εταιρείες που συνδέονται με τις οικογένειες και συνεργάτες του Αιγύπτιου πρώην προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ, του πρώην ηγέτη της Λιβύης Μοαμάρ Καντάφι και του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ.
Ολοι οι άνθρωποι του Πούτιν
Παράλληλα αποκαλύπτεται πώς συνεργάτες του ρώσου προέδορυ Βλαντίμιρ Πούτιν διακινούσαν ποσά ύψους 2 δισ. δολαρίων μέσω offshore και τραπεζών.
Αν και το όνομα του Ρώσου προέδρου δεν εμφανίζεται σε κανένα από τα αρχεία, τα δεδομένα αποκαλύπτουν ένα μοτίβο, όπως σημειώνει ο Guardian: οι φίλοι του έχουν κερδίσει εκατομμύρια δολάρια από συμφωνίες που δεν θα μπορούσαν να είχαν κλείσει χωρίς αυτόν.
Στο φως έρχεται δίκτυο ξεπλύματος δισεκατομμυρίων δολαρίων που διαχειριζόταν ρωσική τράπεζα, με την ανάμειξη στενών συνεργατών του Βλαντιμίρ Πούτιν. Την επιχείρηση διηύθυνε η Bank Rossiya, η οποία υπόκειται σε αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις μετά την προσάρτηση της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας.
Αποκαλύπτεται για πρώτη φορά πώς λειτουργεί η τράπεζα -τα χρήματα διοχετεύονται μέσω offshore εταιρειών, δύο εκ των οποίων βρίσκονταν επίσημα στην ιδιοκτησία ενός εκ των στενότερων φίλων του Ρώσου προέδρου. Ο βιολοντσελίστας Σεργκέι Ρολντουγκίν γνώριζε τον Πούτιν από την εποχή της εφηβείας τους, τον σύστησε στην Λιουντμίλα, τη γυναίκα που τελικά παντρεύτηκε, και είναι ο νονός της κόρης τους Μαρία.
Στα χαρτιά, ο Ρολντουγκίν εμφανίζεται να έχει αποκομίσει προσωπικά εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ως έσοδα από ύποπτες συμφωνίες, και φαινομενικά έχει τον έλεγχο περιουσιακών στοιχείων αξίας τουλάχιστον 100 εκατομμυρίων δολαρίων, ίσως και περισσότερο.
Και φαίνεται ότι επελέγη για τον ρόλο της βιτρίνας του Πούτιν εξαιτίας του χαμηλού προφίλ που διατηρεί ως επαγγελματίας μουσικός σε ορχήστρα.
Το όνομα του Σταύρου Παπασταύρου στα έγγραφα
Σύμφωνα με τις αποκαλύψεις του International Consortium of Investigative Journalists, το όνομα του Σταύρου Παπασταύρου εντοπίζεται στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών Green Shamrock Foundation, Diman και Aisios. Συγκεκριμένα ο κ. Παπασταύρου ήταν μέλος των διοικητικών συμβουλίων της Green Shamrock Foundation και της Diman Foundation από το 2005 έως το 2014 και το 2006 έγινε αναπληρωτής πρόεδρος της εταιρείας Aisios Foundation, στην οποία συμμετέχουν και οι Κωνσταντίνος Λαναράς και Σπύρος Μεταξάς.
Στην ανάρτηση της ιστοσελίδας του International Consortium of Investigative Journalists φιλοξενείται η απάντηση του κυρίου Παπασταύρου, ο οποίος «αρχικά είπε ότι δεν θυμάται τις εταιρείες, αλλά αργότερα είπε ότι σύμφωνα με τα αρχεία του έχει υπηρετήσει ως μέλος των διοικητικών συμβουλίων της Green Shamrock Foundation , Diman και Aisios. Στην συνέχεια είπε ότι το έκανε για δύο οικογενειακούς φίλους με τους οποίους τον συνδέει μακρόχρονη φιλία και ότι δεν έλαβε καμία αποζημίωση. Είπε ότι «δεν είχε δικαιώματα ιδιοκτησίας σε αυτές τις εταιρείες» και έτσι δεν ήταν υποχρεωμένος να τα δηλώσει στις φορολογικές αρχές».
Τριγμοί στην Ισλανδία
Τα στοιχεία της Mossack Fonseca καταδεικνύουν επίσης πως ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας Σίγκμουντουρ Νταβίντ Γκουνλάουγκσον είχε κρύψει εκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις στις ισλανδικές τράπεζες μέσω υπεράκτιας εταιρείας που κατείχε μυστικά. Ο ίδιος και η σύζυγός του είχαν αγοράσει την offshore Wintris ο 2007, και ουδέποτε τη δήλωσε όταν εισήλθε στη Βουλή το 2009. Οκτώ μήνες αργότερα πούλησε το 50% στην σύζυγό του έναντι ενός δολαρίου.
Δημοσιογράφοι της Σουηδικής δημόσιας τηλεόρασης αιφνιδίασαν τον Ισλανδό πρωθυπουργό. Σε μια προγραμματισμένη από καιρό συνέντευξη, τον ρώτησαν για τις αποκαλύψεις των Panama Papers και εκείνος φανερά ορισμένος εγκατέλειψε την συνέντευξη διαμαρτυρόμενος.
Η αντίδραση του Ισλανδού πρωθυπουργού
Οπως αποκαλύπτεται από τα έγγραφα, η παναμέζικη εταιρία συνεργαζόταν με δεκάδες τράπεζες σε πολλές χώρες. Οι περισσότεροι μεσάζοντες εντοπίζονται στο Χονγκ Κονγκ και ακολουθούν η Ελβετία, η Βρετανία,το Λουξεμβούργο, ο Παναμάς και η Κύπρος.
Ο Τζάκι Τσαν στο κόλπο;
Τη βοήθεια της Μοssack Fonseca φαίνεται πως ζήτησαν και έξι εταιρείες του γνωστού ηθοποιού Τζάκι Τσαν. Αν και ο ίδιος δεν αναφέρεται πουθενά άμεσα, έμμεσα οι εταιρείες του έχουν υποστηρίξει ανθρώπους που κατηγορούνται για Ponzi schemes, βαρόνους ναρκωτικών, φοροφυγάδες και τουλάχιστον έναν βιαστή.
Η πιο περιβόητη ληστεία χρυσού στην ιστορία της Βρετανίας
Tα έγγραφα αποκαλύπτουν και νέες λεπτομέρειες για την μεγαλύτερη ληστεία χρυσού στη Βρετανία, όταν έξι ληστές μπήκαν στις αποθήκες της Brink's στο Heathrow και "σήκωσαν" 7.000 μπάρες χρυσού, διαμάντια και ρευστό. Η ληστεία έχει χαρακτηριστεί ως η μεγαλύτερη του 20ου αιώνα, ενώ τα περισσότερα από τα κλοπιμαία αγνοούνται μέχρι και σήμερα...
Το σκάνδαλο FIFA
O Χουάν Πέδρο Νταμιάνι, μέλος της επιτροπής ηθικής της FIFA, είχε πάρε-δώσε με τρεις εκ των κατηγορούμενων στο σκάνδαλο.
Kαι ο Μέσι στα ντοκουμέντα
Στην υπόθεση εμπλέκεται και ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του κόσμου καθώς τα στοιχεία δείχνουν πως ο ίδιος και ο πατέρας του είναι κάτοχοι εταιρείας στον Παναμά, της Mega Star Enterprises. Η εταιρεία αυτή προστίθεται στη λίστα των υπολοίπων που αποδίδονται στον Αργεντίνο σούπερ σταρ ο οποίος ήδη βρίσκεται κατηγορούμενος για φοροδιαφυγή στην Ισπανία.
Συγγενείς του Κινέζου προέδρου στο «παιχνίδι»
Μέλη της οικογένειας του προέδρου της Κίνας και άλλων οκτώ κορυφαίων στελεχών της κινεζικής κυβέρνησης εμπλέκονται στο σκάνδαλο, καθώς φέρονται να είναι ιδιοκτήτες offshore εταιρειών τις οποίες διαχειρίστηκε η Mossack Fonseca.
Και ο πρόεδρος της Αργεντινής
O Μαουρίτσιο Μάκρι ο οποίος ήταν στέλεχος και αντιπρόεδρος εταιρείας στις Μπαχάμες που συνεργαζόταν με την Μοssack Fonseca είχε βοηθηθεί να στήσει και αυτός την δική του offshore.
Ο Ίαν Κάμερον, ο πατέρας του Βρετανού πρωθυπουργού είχε εμπλακεί με την Mossack Fonseca για να προστατεύσει το επενδυτικό του ταμείο, Blaimore Holdings, και να γλιτώσει φόρους στο Ηνωμένο Βασίλειο.