Κατακεραυνώνει τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες και τα όσα έχει πει ο κ. Τσίπρας τον οποίο «βλέπει» απέναντί του, καταθέτει σημεία από το πρόγραμμά του ως ένας από τους 10 υποψηφίους για την ηγεσία της Κεντροαριστεράς και αναλύει την άποψή του για το αν συμφέρει την Ελλάδα η προοπτική μιας ομοσπονδιακής Ευρώπης.
Ολοκληρώθηκαν οι τυπικές διαδικασίες και οδεύουμε προς τις εκλογές για τον επικεφαλής της Κεντροαριστεράς. Ανεξαρτήτως αποτελέσματος μπορεί η επόμενη μέρα να είναι μέρα συναίνεσης για τον χώρο;
Η επόμενη μέρα πρέπει να είναι μέρα συναίνεσης και ενότητας η οποία αποτελεί και καθολικό αίτημα του κόσμου της παράταξης. Πιστεύω ότι η μαζική συμμέτοχη στην εκλογική διαδικασία θα προσδώσει την αναγκαία δυναμική στο εγχείρημα ώστε να εξασφαλιστεί αυτός ο στόχος. Εδώ και δυο χρόνια είχα ζητήσει να προηγηθεί η θεσμική συγκρότηση, ως πρώτο βήμα, και να επακολουθήσει η εκλογή της ηγεσίας σε δεύτερο χρόνο. Δυστυχώς, με την εξαίρεση της ΔΗΜΑΡ, όλα τα υπόλοιπα κόμματα και σχήματα που συμμετέχουν στο νέο εγχείρημα είχαν ταχθεί υπέρ της πολυκομματικής λειτουργίας του νέου φορέα, κατά το πρότυπο της ιταλικής Ελιάς. Ακόμα και στην Ιταλία όμως, μετά από κάποιο διάστημα, η Ελιά μετεξελίχθηκε στο σημερινό ισχυρό Partito Democratico. Εκτιμώ ότι οι πολιτικές εξελίξεις θα μας ωθήσουν στο να επιλέξουμε κι εμείς αυτό τον δρόμο.
Μπορεί και με ποιον τρόπο να πολιτικοποιηθεί η διαδικασία και να δείξει ενδιαφέρον ο προοδευτικός κόσμος;
Αυτό που πρέπει να αποφύγουμε είναι η διεξαγωγή δέκα ανεξάρτητων προεκλογικών εκστρατειών χωρίς αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Δέκα παράλληλοι μονόλογοι έχουν πολύ μικρή προστιθέμενη αξία για τους πολίτες μια και δεν διευκολύνουν την επιλογή. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να φύγουμε από τη συζήτηση για τα διαδικαστικά και να μιλήσουμε πολιτικά: να κατατεθούν θέσεις και να υπάρξει αντιπαράθεση πάνω σε αυτές. Γι’ αυτό έχω ζητήσει την διεξαγωγή δυο τηλεοπτικών συζητήσεων αλλά και την διοργάνωση 5 μεγάλων εκδηλώσεων στην περιφέρεια ώστε να υπάρχει η δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ των προτάσεων και θέσεων αλλά και να γνωρίσει από κοντά ο κόσμος τους υποψήφιους.
Αν υπάρχουν 10 διαφορετικά σχέδια για το μέλλον του ενιαίου φορέα, όσοι δηλαδή και οι υποψήφιοι για την ηγεσία του, πως αυτά θα συμπτυχθούν σε ένα με την εκλογή του ηγέτη και πως θα εξασφαλιστεί η συνοχή της παράταξης;
Το μοντέλο του αρχηγικού κόμματος είναι ξεπερασμένο. Τα σύγχρονα κόμματα έχουν ισχυρούς θεσμούς και λειτουργούν με αρχές εσωτερικής δημοκρατίας και διαλόγου. Σε αυτό το πλαίσιο η διατύπωση διαφορετικών απόψεων και η σύνθεση ιδεών είναι όχι μόνο επιθυμητές αλλά και αναγκαίες. Δεν είναι κακό να έχουμε διαφορετικές απόψεις σε επιμέρους ζητήματα και αυτές να ομογενοποιούνται μέσα από διάλογο. Κακό είναι να κλεινόμαστε στο μικρόκοσμο των κομματικών ερίδων και να χάνουμε τον μεγάλο στόχο δηλαδή την προοδευτική ανασυγκρότηση του τόπου.
Έχετε πρόγραμμα; Για το πως θα βγει η χώρα από την κρίση; Για το θέμα των επενδύσεων; Για την καταπολέμηση της ανεργίας; Η βασική σας μέριμνα ποια θα είναι;
Το ζητούμενο είναι όχι μόνο να βγούμε από την κρίση αλλά να δημιουργήσουμε και τις προϋποθέσεις για να μην επαναληφθεί η παρασιτική ανάπτυξη που μας οδήγησε ως εδώ. Τα νούμερα δεν αφήνουν περιθώρια για εφησυχασμό. Η ελληνική οικονομία για να καταστεί βιώσιμη πρέπει να πετύχει ρυθμό πραγματικής ανάπτυξης τουλάχιστον 1,5-2% για τα επόμενα 10 χρόνια. Χωρίς ριζικές αλλαγές δεν θα πετύχουμε ούτε το μισό. Για να τις επιτύχουμε πρέπει να υιοθετήσουμε ένα μοντέλο ανάπτυξης που θα βασίζεται στον υγιή ιδιωτικό τομέα και στην ταυτόχρονη ενίσχυση των υπηρεσιών του κοινωνικού κράτους, όπως είναι η στήριξη βρεφονηπιακών σταθμών και υπηρεσιών για ηλικιωμένους. Μια τέτοια πολιτική θα διευκόλυνε τις γυναίκες να συμμετέχουν στην αγορά εργασίας ενώ ταυτόχρονα θα αποκλιμάκωνε και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Ως απαραίτητη προϋπόθεση θα έπρεπε να περιλαμβάνει υπηρεσίες κατάρτισης για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και τη σύγκλισή τους με τις αλλαγές στην αγορά εργασίας, σοβαρές υπηρεσίες υγείας, κοινωνική δικαιοσύνη στις συντάξεις, και ένα λειτουργικό κράτος που θα εγγυάται αξιοκρατία, υγιή ανταγωνισμό και διαφάνεια στις συναλλαγές. Ο στόχος πρέπει να είναι σε βάθος δεκαετίας να δημιουργήσουμε 450.000 νέες και καλές θέσεις εργασίας, 50.000 νεοφυείς επιχειρήσεις, να μετατοπίσουμε περίπου 10% του ΑΕΠ της χώρας στον τομέα των διεθνώς εμπορευσίμων αγαθών και υπηρεσιών και να επιτύχουμε τη σύγκλιση σε μια σειρά από βασικούς δείκτες υποδομών, υπηρεσιών, παραγωγικότητας και ευημερίας με τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Ο στόχος δεν είναι ουτοπικός εάν αναλογιστούμε ότι τα κονδύλια του ΕΣΠΑ και οι αναμενόμενες επενδύσεις στο τομέα των κατασκευών μπορούν να φτάσουν τα 40 δις ενώ, ακόμα και σήμερα, ιδρύονται 15.000 νέες εταιρίες κάθε χρόνο. Αυτό στην ουσία σημαίνει ανάπτυξη με αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου και ενεργοποίηση της κοινωνικής κινητικότητας, όπως είναι και ο στόχος της σύγχρονης ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.
Πως απαντάτε στην πρωθυπουργική τοποθέτηση ότι το επόμενο φθινόπωρο η Ελλάδα θα είναι εκτός Μνημονίου;
Όλες οι πρωθυπουργικές προβλέψεις μέχρι σήμερα έχουν διαψευστεί. Η δεύτερη αξιολόγηση ολοκληρώθηκε με 18 μήνες καθυστέρηση. Αυτό σημαίνει δυο χρόνια με ύφεση αντί για ανάπτυξη, χιλιάδες λουκέτα και στρατιές νέων ανέργων. Σε κάθε περίπτωση, η έξοδος από τα Μνημόνια, και όχι απλά από το τρίτο Μνημόνιο όπως λέει ο κ. Τσίπρας, προϋποθέτει την αυτοδύναμη παρουσία της χώρας στις αγορές. Πως θα γίνει αυτό όταν η δοκιμαστική έξοδος του καλοκαιριού για πενταετές ομόλογο έγινε με επιτόκιο 4.375% τη στιγμή, όπου το αντίστοιχο της Ιρλανδίας τιμολογείτο με -0,016% και της Πορτογαλίας με 1,157%; Για να καταλαβαίνουμε πού βρισκόμαστε: Η Πορτογαλία πλέον δανείζεται για δέκα χρόνια με 2.44% και η Ελλάδα χρυσοπλήρωσε για να δανειστεί για πέντε με 4.37%.
Κατά συνέπεια ο κ. Τσίπρας καλά θα κάνει να αφήσει τα επικοινωνιακά συνθήματα και να ασχοληθεί με το πώς θα δώσει λύση στα πιεστικά προβλήματα της πραγματικής οικονομίας που είναι και ο μοναδικός τρόπος για να βγούμε κανονικά στις αγορές. Δυστυχώς, οι προοπτικές δεν ευοίωνες. Η ίδια η κυβέρνηση είχε προγραμματίσει 24 δράσεις επιχειρηματικότητας του ΕΣΠΑ για το πρώτο εξάμηνο του 2017 και κατάφερε να προκηρύξει μόλις 5. Το νέο ΕΣΠΑ τρέχει από το 2014 και ούτε ένα μεγάλο έργο δεν έχει ενταχθεί ακόμα σε αυτό. Σε όλες τις μεγάλες επενδύσεις διαπιστώνονται σημαντικές καθυστερήσεις και γραφειοκρατία. Το τραπεζικό σύστημα παραμένει στο «γύψο» και η πιστωτική δραστηριότητα είναι μηδενική. Υπό αυτές τις συνθήκες, η ανάκαμψη της οικονομίας και η οριστική έξοδος από τα Μνημόνια δεν αποτελούν ρεαλιστικό ενδεχόμενο. Η χώρα χρειάζεται πολιτική σταθερότητα και σοβαρό αναπτυξιακό σχέδιο για την έξοδο από τη κρίση.
Ηλικιακά είστε κοντά στον κ. Τσίπρα. Πολιτικά πόσο γειτνιάζετε; Και αν την 6η Νοεμβρίου βρεθείτε στο τιμόνι της Κεντροαριστεράς σε περίπτωση που προέκυπτε θα μπορούσατε να συνεργαστείτε;
Μπορεί να είμαστε κοντά ηλικιακά αλλά σε επίπεδο πρακτικών και πολιτικών είμαστε απέναντι. Ο κ. Τσίπρας επέλεξε να συνεργαστεί με τους ακροδεξιούς ΑΝΕΛ για να ανέλθει, και στη συνέχεια, να παραμείνει στην εξουσία. Μια τέτοια πράξη συνιστά ύβρη προς τους αγώνες της Αριστεράς αλλά και για τη γενιά μας η οποία δεν έχει τίποτα το κοινό με τον πολιτικό λόγο του κ. Καμμένου. Ο Πρωθυπουργός αποτελεί ζωντανή απόδειξη ότι μπορεί κάποιος να είναι νέος αλλά οι ιδέες του να ανήκουν σε άλλες εποχές και να ταυτίζονται μάλιστα με πρακτικές που μας έφεραν στη σημερινή κατάσταση. Για αυτό στην παρούσα χρονική συγκυρία το ζητούμενο δεν είναι μόνο η ηλιακή ανανέωση αλλά και η ανανέωση σε ιδέες, ήθος και πολιτικές πρακτικές. Ανανέωση σημαίνει να έχεις πάρει μαθήματα από τα παθήματα του παρελθόντος και να επιχειρείς να κερδίσεις ξανά την εμπιστοσύνη των πολιτών προτάσσοντας ήθος, αρχές και αξίες. Ανανέωση σημαίνει να δίνεις μάχες με αυτούς που θέλουν να κάνουν κι όχι με αυτούς που θέλουν να γίνουν. Χωρίς ανοιχτά μυαλά και καθαρά πρόσωπα, η σύγκρουση με τα κάθε λογής κατεστημένα είναι αδύνατη.
Στην πρόσφατη ετήσια ομιλία Γιούνκερ ακούσαμε τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αναπτύσσει το όραμά του για την Ευρώπη. Μας συμφέρει η προοπτική μιας ομοσπονδιακής Ευρώπης ή μήπως σε μια τέτοια περίπτωση κινδυνεύουμε να μετατραπούμε σε μια απομακρυσμένη και μόνιμα καθυστερημένη επαρχία μιας γερμανοκρατούμενης Ένωσης;
Στο νέο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον καμία χώρα δεν μπορεί να ανταποκριθεί αποτελεσματικά από μόνη της, ούτε καν η Γερμανία. Υπάρχουν δυο βασικές επιλογές για το πώς θα προχωρήσουμε μπροστά. Η πρώτη, εκφράζει τις συντηρητικές δυνάμεις και υποστηρίζει την Ευρώπη των πολλαπλών ταχυτήτων όπου ένας σκληρός πυρήνας οικονομικά ισχυρών κρατών θα προχωρήσει σε περεταίρω ενοποίηση, αφήνοντας πίσω τους υπόλοιπους. Η δεύτερη επιλογή, υποστηριζόμενη από την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία είναι να προχωρήσουμε όλοι μαζί μπροστά και ταυτόχρονα. Το συμφέρον της Ελλάδας είναι ξεκάθαρο. Μόνο αν προχωρήσουμε όλοι μαζί θα έχουμε πιθανότητες επιτυχίας για τη δημιουργία μίας Ευρώπης με κοινωνική δικαιοσύνη, συνεργασία και αλληλεγγύη. Σε μια Ευρώπη που αλλάζει, η διατήρηση της χώρας μας στον στενό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να είναι βασικός εθνικός στόχος. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι πρέπει να καταπέσουμε στο επίπεδο του ευρωλαϊκισμού συμφωνώντας με ό,τι αποφασίζεται από το φόβο μην χαρακτηριστούμε ευρωσκεπτικιστές. Αντίθετα, πρέπει να επισημαίνουμε τα κακώς κείμενα, και να πιέζουμε να αλλάξουν.
Η ασφάλεια, με την εσωτερική και εξωτερική της διάσταση είναι από τα σημαντικότερα θέματα για τους πολίτες. Ποια είναι η δική σας μέριμνα σε αυτό;
Η ασφάλεια του πολίτη από τις πάσης φύσεως ανθρώπινες, φυσικές ή τεχνολογικές απειλές και κινδύνους αποτελεί προοδευτική αξία. Δυστυχώς η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν το αντιλαμβάνεται αυτό και με τις ιδεοληψίες της επιδεινώνει μια ήδη πολύ δύσκολη κατάσταση. Εάν δεν αποκαταστήσουμε το αίσθημα ασφάλειας στον πολίτη καμία άλλη πολιτική δεν θα έχει σημασία. Η ανάπτυξη και η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής δεν είναι στόχοι που μπορούν να πραγματοποιηθούν με φοβικούς πολίτες. Στην εσωτερική διάσταση πρέπει να υπάρξει επανασχεδιασμός των υπηρεσιών και της σημερινής αντι-εγκληματικής πολιτικής η οποία είναι ελλειμματική, ειδικά ως προς τις σύγχρονες μορφές οργανωμένου, δικτυακού και περιβαλλοντικού εγκλήματος.
Στην εξωτερική διάσταση απαιτείται εγρήγορση και συστηματική δουλειά ώστε να αποδώσει η πολιτική συμμαχιών της χώρας. Να είμαστε ρεαλιστές όμως: οι σύµμαχοι αξίζουν για σένα τόσο, όσο αξίζεις εσύ γι' αυτούς. Καμιά συμμαχία δεν εξασφαλίζει όποιον βρίσκεται μαζί της σε σχέση µονοµερούς εξάρτησης. Άρα, η προοπτική της πολιτικής των συμμαχιών προϋποθέτει και μια ισχυρή και αυτόβουλη Ελλάδα. Έχοντας υπερβεί την κρίση του 2015, η οποία μέσω της ανεύθυνης πολιτικής της Κυβέρνησης παραλίγο να μας οδηγήσει εκτός ευρώ, και μοιραία, σε γεωπολιτική υποβάθμιση, η Ελλάδα πρέπει πάση θυσία να παραμείνει στον στενό πυρήνα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Με δεδομένο ότι ακόμη και στο θέμα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας οι διαφωνίες ήταν έντονες πιστεύετε ότι μπορούν να παρακαμφθούν οι όποιες διαφορετικές απόψεις και να οδηγηθείτε σε ένα συνέδριο συσπείρωσης για τον νέο ενιαίο φορέα;
Το πρώτο βήμα για τη σύγκλιση έχει ήδη γίνει, με την απόφαση όλων των δυνάμεων του χώρου να δεσμευτούν και να αγωνιστούν για ένα νέο πολιτικό φορέα έκφρασης της Κεντροαριστεράς. Πλέον, απομένει η δυναμική συμμετοχή των πολιτών στην εκλογική διαδικασία, η οποία θα είναι τελικά κι εκείνη που θα καθορίσει τις προοπτικές του νέου εγχειρήματος. Ελπίδα μου είναι ότι η μαζική συμμέτοχη του κόσμου θα δώσει μια ισχυρή εντολή στον επόμενο πρόεδρο ώστε να προχωρήσει στο ιδρυτικό συνέδριο.