Σε σκληρό «πόκερ» με όλα τα χαρτιά στο τραπέζι εξελίσσεται η υπόθεση της απεμπλοκής της Ελλάδας από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η πρώτη φάση του παιχνιδιού παίχθηκε την Κυριακή στην Ουάσιγκτον.
Ωστόσο, φαίνεται ότι θα είναι μακρά η διαπραγμάτευση καθώς το ΔΝΤ θέτει όρους και προϋποθέσεις και κάνει συστάσεις προς την Αθήνα, όπως φάνηκε και από την επίσημη ανακοίνωση. Το σίγουρο είναι ότι επιμένει σε μια «πιστωτική γραμμή στήριξης» της Ελλάδας, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει σχετικά με τους όρους που θα τεθούν στην Αθήνα.
«Δεν θα πλακωθούμε με τη Λαγκάρντ»
Πριν από τη συνάντηση, Έλληνας αξιωματούχος δήλωσε: «Μην περιμένετε να πλακωθούμε με την κ. Λαγκάρντ, μην περιμένετε και συμφωνία σήμερα. Πρόκειται για την αρχή μίας διαδικασίας που θα κρατήσει μερικούς μήνες, δεν θα τελειώσουμε σήμερα, αλλά επιθυμία μας είναι να τελειώσουμε έως τον Δεκέμβριο».
Ο αξιωματούχος εξήγησε ότι «βεβαίως υπάρχει και ένα άλλο αγκάθι, μεγάλο θα έλεγα. Πρόκειται για την επιθεώρηση της τρόικας που άρχισε ήδη και θα συνεχιστεί τον Νοέμβριο. Η ελληνική κυβέρνηση έχει μεγάλη επιθυμία να την ολοκληρώσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, διότι θα μπορέσει να λάβει οικονομική βοήθεια 7 και πλέον δισεκατομμυρίων ευρώ και επίσης θα μπορεί να αντιμετωπίσει τις αγορές με φρέσκες εκθέσεις του Ταμείου και της Ευρώπης, που θα περιέχουν οπωσδήποτε αρκετά θετικά στοιχεία», τόνισε ο αξιωματούχος.
Όμως, η επιθεώρηση συναντά ήδη δυσκολίες λόγω του ασφαλιστικού και του εργασιακού και κυρίως λόγω των ομαδικών απολύσεων. «Η κυβέρνηση δεν αρνείται να υλοποιήσει τις υποσχέσεις της, αλλά την ίδια στιγμή» -όπως μας είπε Έλληνας αξιωματούχος- «δεν μπορούμε να κάνουμε τόσα πολλά σε τόσο μικρό διάστημα».
Από την πλευρά του το οικονομικό επιτελείο επιμένει ότι το πρόγραμμα με το ΔΝΤ πρέπει να τερματιστεί στο τέλος του έτους κι αυτό φαίνεται ότι θα τονίζει ο Γκίκας Χαρδούβελης τους Ευρωπαίους ομολόγους του στο σημερινό Eurogroup. Θα βάλει στο τραπέζι δηλαδή την άρνηση της Ελλάδας να κάνει χρήση των υπολοίπων δόσεων από το ΔΝΤ ύψους 12,8 δισ. ευρώ για τη διετία 2015-2016. Και θα επιχειρήσει να τους πείσει ότι η Ελλάδα μπορεί να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό με έξοδο στις αγορές ομολόγων.
Αποφάσεις στο σημερινό Eurogroup δεν πρόκειται να ληφθούν και κρίσιμη θεωρείται η συνεδρίαση του Νοεμβρίου και εκείνη στις αρχές του Δεκεμβρίου, οπότε και θα έχουν ξεκαθαρίσει οι συζητήσεις με το ΔΝΤ.
Τα σημεία που επιμένει η Αθήνα:
- Απεμπλοκή από το Μνημόνιο με αποχώρηση της τρόικας από τις αρχές του νέου έτους όταν και θα έχει ολοκληρωθεί το πρόγραμμα των Ευρωπαίων.
- Άρνηση της λήψης των υπολοίπων δανείων από το ΔΝΤ.
- Χαλάρωση του προγράμματος μεταρρυθμίσεων που ζητούν επιτακτικά οι δανειστές.
- Στήριξη στην προσπάθεια για έξοδο από τις αγορές, ακόμη και με μια «γραμμή πίστωσης», αλλά χωρίς νέα μέτρα και μνημόνια. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση των κεφαλαίων από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητος (ESM), αν η Ελλάδα τα χρειαστεί.
Από την άλλη πλευρά οι δανειστές επιμένουν ότι θα χρειαστεί πρόσθετη χρηματοδότηση που μπορεί να έχει ακόμη και τη μορφή δανείων με ευνοϊκούς όρους. Επίσης επιμένουν από την Ουάσιγκτον ότι είναι εντελώς πρόωρο να φύγει η Ελλάδα από το πρόγραμμα του ΔΝΤ.
Ως εναλλακτική λύση βλέπουν την προληπτική γραμμή στήριξης από τον ESM ο οποίος θα μπορεί να δανείσει στην Ελλάδα μέχρι να πετύχει την οριστική κάλυψη των αναγκών της μέσω των αγορών.
Η συζήτηση που έγινε χθες στην Ουάσιγκτον ήταν διερευνητική αλλά στο τραπέζι η ελληνική κυβέρνηση έβαλε τις δικές της «κόκκινες» γραμμές, όπως αυτές είχαν περιγραφεί και από τον πρωθυπουργό στη Βουλή. «Όχι σε νέα μνημόνια, έξοδο από την κρίση, συνέχιση των μεταρρυθμίσεων αλλά όχι υπό την ασφυκτική πίεση των δανειστών», είναι οι γραμμές άμυνας της Αθήνας.
«Συζητήσαμε και για το σήμερα και για το αύριο» σχολίασε ο υπουργός Οικονομικών μετά τη συνάντηση και τόνισε πως έγινε το πρώτο βήμα για την έξοδο από το Μνημόνιο, σημειώνοντας, όμως, ότι η συζήτηση για τη μελλοντική σχέση της Ελλάδας με το ΔΝΤ είναι μια μεγάλη διαπραγμάτευση και μια "μεγάλη εθνική προσπάθεια".
Στο ραντεβού συμμετείχαν επίσης ο σύμβουλος του Πρωθυπουργού Σταύρος Παπασταύρου, ο εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ Θάνος Κατσάμπας και οι Πόλ Τόμσεν και Τζέρι Ράις από το Ταμείο. Υπήρξε επίσης και άτυπη επαφή του κ. Στουρνάρα με τον κ. Τόμσεν, ο οποίος είναι πλέον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του Ταμείου, αλλά γνωρίζει καλά τα ελληνικά θέματα και είναι γνωστό το ενδιαφέρον του για το θέμα των τραπεζών.
Κεντρικό στοιχείο της συζήτησης ήταν η έξοδος της Ελλάδας από το μνημόνιο και «υπάρχει ικανοποίηση για τη θετική ανταπόκριση που υπήρξε από μέρους της κ. Λαγκάρντ» δήλωσε ανώτερη κυβερνητική πηγή μετά το τετ-α-τετ:
«Όλα είναι στο τραπέζι, οι συζητήσεις ξεκίνησαν. Το ΔΝΤ είναι θετικό γιατί πιστεύει ότι έχει συμβάλλει στην πρόοδο που σημείωσε η Ελλάδα».
Υπογραμμίστηκε ότι «υπάρχουν πολλοί παράγοντες και πρωταγωνιστές σ' αυτή τη διαπραγμάτευση». Όσον αφορά τη συνεργασία με το ΔΝΤ, διατυπώθηκε η άποψη ότι «θα είναι μια μετεξέλιξη της σχέσης όπου όλοι θα κερδίσουν».
Η κυβερνητική πηγή πρόσθεσε ότι «στο τέλος, θέλουμε όλοι να είναι ευχαριστημένοι», τονίζοντας: «Θέλουμε όλοι οι αγορές να πάρουν ένα θετικό μήνυμα. Είναι δύσκολο εγχείρημα... Η βεντάλια άνοιξε».
Το ΔΝΤ εξέδωσε και ανακοίνωση τονίζοντας πως συζητήθηκε η πρόοδος του προγράμματος και τα «πιθανά επόμενα βήματα».
Η κυρία Λαγκάρντ επαίνεσε τις αρχές για τη σημαντική βελτίωση της δημοσιονομικής θέσης της Ελλάδας και τις ενθάρρυνε να υλοποιήσουν αποφασιστικά βασικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις του προγράμματος, ενώ επανέλαβε τη δέσμευση του Ταμείου να στηρίξει την Ελλάδα για να συνεχίσει να επιτυγχάνει τους στόχους του προγράμματος".
Μετά τη συνάντηση, ο κ. Χαρδούβελης δήλωσε:
«Είχαμε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση. Η κ. Λαγκάρντ μας συνεχάρη για την πολύ μεγάλη πρόοδο που έχει κάνει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Μας συνέστησε να συνεχίσουμε τις μεταρρυθμίσεις και αυτές οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνουν με τρόπο ώστε να γίνουνε κτήμα του ελληνικού λαού και να συνεχιστούν. Να μην οπισθοδρομήσουμε. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα είναι αρωγός στην ελληνική προσπάθεια και σ' αυτό που πάμε να πετύχουμε».
Στην ανακοίνωση του ΔΝΤ για την συνάντηση, αναφέρεται:
«Η διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, συναντήθηκε σήμερα με τον υπουργό Οικονομικών της Ελλάδας, Γκίκα Χαρδούβελη, τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα και τους συνεργάτες τους για να συζητήσουν την πρόοδο του προγράμματος και τα ενδεχόμενα επόμενα βήματα.
Η κ. Λαγκάρντ συνεχάρη τις (ελληνικές) Αρχές για τη σημαντική πρόοδο στο δημοσιονομικό τομέα και συνέστησε στην Ελλάδα να εφαρμόσει αποφασιστικά κρίσιμες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ευθυγραμμισμένες με τις δεσμεύσεις του προγράμματος. Επανέλαβε τη δέσμευση του Ταμείου για την υποστήριξη της Ελλάδας, στην προσπάθεια συνέχισης επίτευξης των στόχων του προγράμματος».