Το έργο, εξαιρετική και ιδιαίτερα πρωτότυπη αναβίωση της τραγωδίας του Σοφοκλή
Οιδίπους Τύραννος, περιέχει ολόκληρη την ιστορία του ήρωα, από την προσέγγισή του στις πύλες της Θήβας μέχρι την ύστερα από δεκαεφτά χρόνια τύφλωση και εξορία του.
Σύγχρονοί μας στρατιώτες βλέπουν το φάντασμα του βασιλιά Λαΐου και ενημερώνουν τον αρχιερέα Τειρεσία και τη χήρα βασίλισσα Ιοκάστη. Ο τόνος, ελαφρός και χιουμοριστικός αρχικά, ανεβαίνει σταδιακά με μια Θηβαία μητέρα να μιλάει ανυποψίαστη με τη Σφίγγα. Οιδίποδας-Σφίγγα συναντιούνται (πρώτη φορά επί σκηνής στην ιστορία του θεάτρου, εκτός ίσως από ένα μη διασωθέν σατυρικό δράμα του Αισχύλου). Η ένταση κορυφώνεται ψυχολογικά με τη νύχτα γάμου μητέρας-γιού (3η πράξη) και η κάθαρση επέρχεται στην 4η πράξη, όπου με ιλιγγιώδη ταχύτητα εκτυλίσσονται τα γεγονότα της τραγωδίας του Σοφοκλή, με τον Κοκτώ να καινοτομεί εισάγοντας την Αντιγόνη και την Ιοκάστη-φάντασμα. Ο ποιητικός παλμός του Κοκτώ παρών από την αρχή ώς το τέλος – ήδη από το φημισμένο πρόλογο με τον οποίο αρχίζει το έργο:
«Θα σκοτώσει τον πατέρα του. Θα παντρευτεί τη μητέρα του.»
Για να ματαιώσει αυτό το χρησμό του Απόλλωνα, η Ιοκάστη, βασίλισσα των Θηβών, εγκαταλείπει το γιό της στο βουνό, με τα πόδια τρυπημένα και δεμένα. Ένας βοσκός απ’την Κόρινθο βρίσκει το βρέφος και το πηγαίνει στον Πόλυβο. Ο Πόλυβος και η Μερόπη, βασιλικό ζευγάρι της Κορίνθου, θρηνούσαν για την ατεκνία τους. Το παιδάκι, που αρκούδες και λύκαινες δεν το πείραξαν, ο Οιδίποδας ή Τρυπιοπόδης, είναι δώρο εξ ουρανού. Το υιοθετούν.
Νέο παλικάρι ο Οιδίποδας, απευθύνεται στο μαντείο των Δελφών. Ο θεός μιλάει: «
Θα σκοτώσεις τον πατέρα σου και θα παντρευτείς τη μητέρα σου.» Πρέπει λοιπόν ν’απομακρυνθεί απ’τον Πόλυβο και τη Μερόπη. Μα ο φόβος της πατροκτονίας και της αιμομιξίας θα τον ρίξει στο πεπρωμένο του.
Ένα βράδυ ταξιδιού, στο σταυροδρόμι Δαύλειας-Δελφών, συναντά μια συνοδεία. Ένα άλογο τον παρασύρει. Ξεσπάει καβγάς· τον απειλεί ένας υπηρέτης. Αντεπιτίθεται με το ραβδί του. Το χτύπημα αστοχεί και σκοτώνει τον αφέντη. Ο νεκρός γέρος είναι ο Λάιος, βασιλιάς των Θηβών. Νά’την η πατροκτονία.
Η συνοδεία, φοβούμενη ενέδρα, τράπηκε σε φυγή. Ο Οιδίποδας δεν υποψιάζεται τίποτε· διαβαίνει. Εξάλλου είναι νέος, ενθουσιώδης· ξέχασε γρήγορα το συμβάν.
Σ’ένα σταθμό της πορείας του, του διηγούνται τη μάστιγα της Σφίγγας. Η Σφίγγα, «η Φτερωτή Νέα», «η Σκύλα που τραγουδά», αποδεκατίζει τη νεολαία των Θηβών. Αυτό το τέρας θέτει ένα αίνιγμα και σκοτώνει όσους δεν το λύνουν. Η βασίλισσα Ιοκάστη, χήρα του Λαΐου, προσφέρει το χέρι της και το στέμμα στο νικητή της Σφίγγας.
Ο Οιδίποδας σπεύδει. Φλέγεται από περιέργεια και φιλοδοξία. Η συνάντηση γίνεται. Τι είδους συνάντηση; Μυστήριο. Το γεγονός είναι ότι ο νεαρός Οιδίποδας μπαίνει στη Θήβα νικητής και παντρεύεται τη βασίλισσα. Νά’την η αιμομιξία.
Για να διασκεδάσουν τέλεια οι θεοί, πρέπει το θύμα τους να πέσει από ψηλά. Κυλούν ανθηρά χρόνια. Δυό κόρες, δυο γιοί κάνουν τον τερατώδη γάμο περίπλοκο. Ο λαός αγαπά το βασιλιά του. Όμως ξεσπάει λοιμός. Οι θεοί απαγγέλλουν κατηγορία κατ’αγνώστου, για μόλυνση της χώρας, και απαιτούν να διωχθεί. Από ανάκριση σε ανάκριση και σαν παρασυρμένος από τη μέθη της συμφοράς, ο Οιδίποδας φτάνει σε αδιέξοδο. Η παγίδα κλείνει. Φώς άπλετο πέφτει. Με την κόκκινη εσάρπα της απαγχονίζεται η Ιοκάστη. Με τη χρυσή καρφίτσα της χαμένης γυναίκας, ο Οιδίποδας τυφλώνεται.
Κοίτα την, θεατή, κουρδισμένη ώς το τέρμα, για ν’ανοίγει το ελατήριο σιγά-σιγά στο μήκος χρόνου της ανθρώπινης ζωής, μια από τις πιο τέλειες μηχανές που κατασκεύασαν οι καταχθόνιοι θεοί για τη μαθηματική εκμηδένιση ενός θνητού.
Εισιτήρια-κρατήσεις:
thespis.theatre@gmail.com 0475 902701, 0496 247008 καιΠερίπλους/ PERIPLE.EU 022309335
Προπώληση15€ Τιμήστηνείσοδο 18€ Μειωμένη10€
Διάρκεια: 2 ώρες+ διάλειμμα