Η Δαιμόνια Μηχανή - Ο Οιδίποδας προ των πυλών της Θήβας από το θίασο ΘΕΣΠΙΣ Έργο του Ζαν Κοκτώ (1934), θα ανεβεί από το θίασο ΘΕΣΠΙΣ σε τέσσερις παραστάσεις, 28 με 31 Μαΐου 2015, στο θέατρο Comédie Claude Volter, Βρυξέλλες.* "Κοίτα την, θεατή, κουρδισμένη ως το τέρμα, για ν'ανοίγει το ελατήριο σιγά-σιγά στο μήκος χρόνου της ανθρώπινης ζωής, μια απ'τις πιο δαιμόνιες μηχανές που κατασκεύασαν οι καταχθόνιοι θεοί για τη μαθηματική εκμηδένιση ενός θνητού." Με αυτά τα λόγια από την θεατρική εισαγωγή του έργου, ο διακεκριμένος δραματουργός, ποιητής, μυθιστοριογράφος, ηθοποιός, ζωγράφος και σκηνοθέτης κινηματογράφου Ζαν Κοκτώ (1889-1963), που συνδεόταν με τους περισσότερους από τους μεγάλους καλλιτέχνες του καιρού του, χαράζει τη γραμμή στην οποία κινείται η μοντέρνα, από αυτόν, ανάπλαση του μύθου του Οιδίποδα. Όλες οι δυνάμεις του Άδη, από τη Νέμεση (η οποία στο έργο παίρνει τη μορφή της Σφίγγας) μέχρι τον Αιγύπτιο ψυχοπομπό Άνουβι, από τις Μοίρες και τις Ερινύες μέχρι τη Νύχτα, το Θάνατο, τη Δίκη, το Φόβο, τον Πόνο, την Ύβρη, την Οργή επιτίθενται λυσσαλέα στον Οιδίποδα για να τον εκμηδενίσουν. Πολλές από τις δυνάμεις αυτές ενεδρεύουν μέσα στον ίδιο του τον εαυτό. Μάχη Έρωτα και Θανάτου – και οδηγούμαστε στον Φρόυντ: διότι ο Οιδίποδας, αποτελώντας μαζί με το βιβλίο του Ιώβ, μαζί με τον Άμλετ και το Βασιλιά Ληρ τα έργα που σημάδεψαν την παγκόσμια λογοτεχνία σε ό,τι αφορά το ζήτημα του ανθρώπινου πόνου, θεωρήθηκε από τον Φρόυντ ως το κλειδί για την κατανόηση των βαθύτερων και των πιο καταπιεσμένων ορμών του ανθρώπου, με αποτέλεσμα να γίνει το γνωστό οιδιπόδειο σύμπλεγμα ένας από τους θεμελιακούς μύθους της ψυχανάλυσης. Πολλοί συγγραφείς απ'όλο τον κόσμο έγραψαν Οιδίποδα εμπνευσμένο από τον αρχαίο μύθο και ειδικότερα από το έργο του Σοφοκλή: Pierre Corneille (1659), John Dryden (1679), Βολταίρος (1718), William Butler Yeats (1928), André Gide (1931) και άλλοι. Ο ίδιος ο Κοκτώ, πριν από την Δαιμόνια Μηχανή, είχε γράψει Οιδίποδα σε θεατρική μορφή (1928) και σε λιμπρέτο για όπερα-ορατόριο του Στραβίνσκι. Κινηματογραφικά έργα επίσης έχουν γίνει με θέμα τον Οιδίποδα, από τον Παζολίνι και άλλους. Τέλος, πολύ σημαντική είναι η έμμεση επιρροή που έχει ασκήσει το έργο σε πολλούς συγγραφείς μέχρι σήμερα. Αναφέρουμε για παράδειγμα το έργο του Άρθουρ Μίλλερ "Ψηλά απ'τη Γέφυρα". Η πρωτοτυπία της Δαιμόνιας Μηχανής έγκειται, μεταξύ άλλων, στο ότι στις 3 από τις 4 πράξεις του έργου ο Οιδίποδας είναι κατά 17 χρόνια νεότερος από τον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή. Πράγματι, στο Σοφοκλή, το έργο αρχίζει με τον ήρωα σε ώριμη ηλικία, να είναι ήδη βασιλιάς της Θήβας και να έχει δυο έφηβους γιους (Ετεοκλή-Πολυνείκη) και δυο κόρες (Αντιγόνη-Ισμήνη) που απέκτησε με τη μητέρα και τώρα σύζυγό του Ιοκάστη. Επιδημία πανώλης λυμαίνεται την πόλη και ο λαός τρέχει στο βασιλιά να αναζητήσει λύση, ενώ ο Κρέοντας παράλληλα έχει μεταβεί στο μαντείο των Δελφών για τον ίδιο σκοπό. Στη Δαιμόνια Μηχανή του Κοκτώ βλέπουμε τα γρανάζια της μηχανής από την αρχή. Βλέπουμε τον Οιδίποδα πολύ νέο, να βρίσκεται προ των πυλών της Θήβας, όχι ακόμα βασιλιάς. Έχει προ ολίγου σκοτώσει τον πατέρα του Λάιο – από κακή σύμπτωση και χωρίς να γνωρίζει ότι επρόκειτο για τον πατέρα του. Στην πρώτη πράξη το φάντασμα του σκοτωμένου βασιλιά πλανιέται στα τείχη της Θήβας – εδώ ο Κοκτώ εμπνέεται από τον Άμλετ – και γίνεται ορατό από περίπολο στρατιωτών. Η Ιοκάστη με το μάντη Τειρεσία σπεύδουν αλλά δεν μπορούν να δουν το φάντασμα. Ολόκληρη η δεύτερη πράξη, κεντρικής σημασίας στο έργο, είναι η συνάντηση Οιδίποδα και Σφίγγας. Η τρίτη πράξη είναι η νύχτα του γάμου γιου και μητέρας (Οιδίποδας-Ιοκάστη). Και με ένα άλμα 17 ετών στο χρόνο, μπαίνουμε στην τέταρτη πράξη όπου ο Κοκτώ, σε 15 σελίδες, κάνει να τρέξουν με "δαιμόνια ταχύτητα" τα γεγονότα του Οιδίποδα Τύραννου του Σοφοκλή και μια εισαγωγή στον Οιδίποδα επί Κολωνώ, με την οποία κλείνει θαυμάσια το έργο. Ο συγγραφέας χειρίζεται το μύθο με πλήρη σεβασμό και ποτέ δεν τον υποβαθμίζει, η γραφή του χαρακτηρίζεται από βάθος, ποίηση και χιούμορ χωρίς να υποβαθμίζει την ιστορία ούτε να κατέρχεται στο χυδαίο. Εκσυγχρονισμένη γραφή από τον Κοκτώ, σκηνοθεσία που φέρνει το έργο στο σήμερα και τα προβλήματα της εποχής μας χωρίς η προσεγμένη μετάφραση να αλλοιώνει στο παραμικρό το πρωτότυπο του Κοκτώ, εκσυγχρονισμένη σκηνογραφία, ζωντανή μουσική, θα μας κάνουν να ξαναζήσουμε για τέσσερις μέρες, στο θέατρο Comédie Claude Volter, την πλήρη ιστορία του Οιδίποδα, από την προσέγγισή του στις πύλες της Θήβας και την άνοδό του στο θρόνο μέχρι την τελική του πτώση και αναχώρηση για τη Αθήνα (Κολωνό) και για την τρισχιλιετή πορεία του ήρωα στο θέατρο και στο συλλογικό ασυνείδητο. "Ο χρόνος των ανθρώπων είναι αιωνιότητα συνεπτυγμένη", λέει το κείμενο – και πιο πέρα: "Πολλοί γεννιούνται τυφλοί και δεν το συνειδητοποιούν παρά μόνο τη μέρα που μια εκτυφλωτική αλήθεια τούς έρχεται κατάματα." *Κείμενο από τον Αριστείδη Λαυρέντζο. (Μετάφραση και σκηνοθεσία του θεατρικού έργου Η Δαιμόνια Μηχανή - Ο Οιδίποδας προ των πυλών της Θήβας). Σκηνοθεσία και μετάφραση: Αριστείδης Λαυρέντζος Σκηνογραφία: Άντα Σωτηροπούλου Παίζουν οι: Ανδριάνα Ασημακοπούλου, Τάσος Τσιρπουχτσίδης, Τάκης Καλατζής, Χρήστος Δρούβης, Άρτεμης Χατζή, Βασίλης Μάγνης, Νάντια Σάννα, Κυπριανός Μουτεβελής, Δήμητρα Αντωνάτου, Λευτέρης Μπεζιρτζόγλου, Κωστής Γεραρής, Δήμος Αγγελούσης, Ιωάννα Μουδανιώτη. Η Δαιμόνια Μηχανή - Ο Οιδίποδας προ των πυλών της Θήβας από το θίασο ΘΕΣΠΙΣ Τετάρτη 28 Μαϊου 2015 > Κυριακή 31 Μαΐου 2015 Comédie Claude Volter, Gebroeders Legrainlaan 98, 1150 Sint-Pieters-Woluwe, Βέλγιο email: thespis.theatre@gmail.com τηλέφωνο +32 475 902701. |
Η «Επίσκεψη της γηραιάς κυρίας» έργο που εχει παιχτεί με επιτυχία απο τον θίασο Θέσπις, ανεβηκε στο θέατρο Βρετάνια
Πρόκειται για μία κοινωνικοπολιτική μαύρη κωμωδία, γραμμένη πριν από 60 χρόνια, από τον Φρήντριχ Ντίρενματ, τη σκηνοθεσία και τη μετάφραση της οποίας ανέλαβε ο Αλέξανδρος Κοέν. Η Μίρκα Παπακωνσταντίνου κρατά τον ρόλο της εκκεντρικής και εκδικητικής πάμπλουτης ηλικιωμένης Κλερ Ζαχανασιάν, η οποία επιστρέφει στη χρεοκοπημένη γενέτειρά της και μεταμορφώνει τους εξαθλιωμένους συμπατριώτες της σε πληρωμένους δολοφόνους. Στο πλευρό της οι Δημήτρης Πιατάς, Υβόννη Μαλτέζου, Αιμιλία Υψηλάντη και έντεκα ακόμη ηθοποιοί.